ข้าว เป็นธัญพืชที่เป็นแหล่งของคาร์โบไฮเดรตสำคัญ และอาหารหลักของคนทั่วโลก โดยเฉพาะคนไทยและคนเอเชีย ข้าวจึงเป็นแหล่งพลังงานสำคัญของร่างกาย ที่นอกจากจะมีคาร์โบไฮเดรตแล้ว ข้าวยังเป็นแหล่งของโปรตีนและวิตามินอีกด้วย
ข้าวมีหลายชนิด และมีประโยชน์ต่างกัน แล้วจะรู้ได้อย่างไรว่า ข้าว ข้าว ข้าว แตกต่างกันตรงไหน?
• ข้าวขาว (ขัดสี) ข้าวกล้อง ข้าวซ้อมมือ ทั้งหมดนี้ก็ได้มาจาก “ข้าวเจ้า” นั่นเอง ซึ่งจะให้คาร์โบไฮเดรตเป็นหลักเหมือนกัน ข้าวแต่ละชนิดแตกต่างกันตรงวิธีการกะเทาะเปลือกและสีข้าวก่อนที่จะนำมาหุงกิน
• ข้าวซ้อมมือ เป็นวิธีโบราณที่เอาเปลือกข้าวออกโดยตำในครกกระเดื่อง จึงเรียกว่า ข้าวซ้อมมือ มีคุณค่าสูงพอๆ กับข้าวกล้อง แต่ปัจจุบันไม่ค่อยมีคนทำแล้ว เพราะเราใช้เครื่องจักรสีข้าวแทน
• ข้าวกล้อง (Brown rice) เป็นข้าวที่ผ่านการขัดสีในขั้นตอนต้นเท่านั้น โดยเครื่องสีข้าวจะกะเทาะเปลือกข้าวแตกออก หลุดไป และได้ข้าวกล้องสีน้ำตาลอ่อน เมล็ดข้าวสมบูรณ์ มีจมูกข้าวและเยื่อหุ้มเมล็ดข้าวครบ ซึ่งเป็นส่วนที่มีโปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายสูงกว่าส่วนอื่นๆ ของเมล็ดข้าว ข้าวกล้องจึงมีคุณค่ามากกว่าข้าวที่ผ่านการขัดสีจนขาว ที่สำคัญข้าวกล้องมีใยอาหารมากกว่าข้าวขาวถึง 3 เท่า
• ข้าวขาวขัดสี เป็นข้าวเจ้าที่การขัดสีหลายครั้ง จนเยื่อหุ้มเมล็ดข้าวและจมูกข้าวหลุดออกไปหมด ได้เป็นเมล็ดข้าวสีขาว คุณค่าจึงมีเพียงคาร์โบไฮเดรตอย่างเดียว มีโปรตีนและวิตามินน้อยมากหรือแทบจะไม่มีเลย โดยเฉพาะโปรตีนสูญหายไปจากการขัดสีถึง 30 เปอร์เซ็นต์เลยทีเดียว
เราคุ้นกับข้าวขาวมากที่สุด เพราะหุงแล้วนุ่ม มีสีขาวน่ากิน แต่ถ้ามองถึงคุณค่าจากสารอาหาร การกินข้าวขาวจะทำให้เราขาดวิตามินและเกลือแร่บางชนิด และอาจทำให้เราเจ็บป่วยง่ายขึ้น
เพื่อประโยชน์ต่อสุขภาพของเรา เลือกกินข้าวกล้องกันดีกว่า เพื่อให้ได้สารอาหารมากที่สุดค่ะ